GULL FINNST Í BREIÐDAL!

Pýrít - Glópagull
...láttu ekki glepjast – ekki er allt gull sem glóir!

Þó að ekki sé til nægilegt magn af málmum á Íslandi til vinnslu, finnast hér

ýmsar málmsteindir s.s. pýrít.

Pýrít, sem einnig er nefnt járnkís, brennisteinskís og glópagull, er myndað úr

efnasambandi járns og brennisteins (FeS₂).  Það myndar oft teningslaga

kristalla og er gjarnan nefnt glópagull þar sem það er gulllitað og glóir eins

og gull.

Pýrít fellur út úr brennisteinsríkum vökvum í jarðhitakerfum og er algengt við

hveri (sbr. brennisteinslykt af hveravatni), einkum á háhitasvæðum, og kringum

kólnandi innskot og ganga þar sem bergið umhverfis ummyndast af jarðhita.

Pýrít bráðnar við 742°C.

Pýrít er algengt hér á landi í eða við kalk- eða kvarsæðar. Það myndar þá

glitrandi skánir á sprunguflötum eða dreif af gullglitrandi smákornum í berginu.

Pýrít veðrast fremur fljótt og verður að mýrarauða.

Sé pýríti slegið saman við tinnustein fást neistar sem kveikja má eld með.

Pýrít er t.d. unnið á Spáni og í Japan og er það þá notað til brennisteinssýru-

framleiðslu.  Við vinnsluna falla líka til, auk brennisteins, járn og jafnvel gull

og aðrir dýrmætir málmar.

Hér er mynd af glópagullinu sem fannst í Breiðdal.